Jadowite zwierzę? Większość z nas odruchowo pomyśli o wężach, skorpionach czy pająkach. Ale toksyczny jad mogą produkować również ssaki.

Żmija zygzakowata to jedyny jadowity wąż żyjący w Polsce i tak jak inne nasze gady podlega ochronie. Śmiertelność po ukąszeniu przez żmiję jest niższa niż 1 proc., ale dzieci czy osoby starsze są bardziej wrażliwe na jej jad. Kiedy napotkamy żmiję zygzakowatą, najlepiej ominąć ją szerokim łukiem - zwierzę zaatakuje człowieka tylko w obronie własnej.

Jeśli mimo to dojdzie do ukąszenia, należy udać się do najbliższego szpitala.

Ważne, by jak najszybciej otrzymać surowicę, która jest opracowana przeciwko jadowi konkretnego gatunku. Choć naukowcy są coraz bliżej opracowania uniwersalnego leku na jad żmii. 

Jadowite są również skorpiony, z których 30 gatunków ma jad wystarczająco silny, aby zabić człowieka. Indiana Jones rozpropagował przekonanie, że małe gatunki skorpionów są bardziej niebezpieczne niż te duże. Teza doczekała się weryfikacji przez naukowców i okazało się, że w zasadzie jest ona prawdziwa.

Chociaż jest kilka wyjątków.   

Na szczęście w Polsce nie występuje żaden gatunek skorpiona.

Jeśli chodzi o pająki, to prawie wszystkie gatunki są jadowite. W większości przypadków nie stanowią one jednak dla nas zagrożenia. Pajęczy jad ma sparaliżować owady i inne drobne zwierzęta.

Niektóre gatunki mają bardzo ciekawe sposoby na polowanie. Na przykład amerykański Trichonephila clavipes jadem pokrywa pajęczynę, w którą wpadają jego ofiary.

Wytwarzanie jadu przez ssaki należy natomiast do rzadkości.

Jadowite są np. samce australijskiego dziobaka. Kolce jadowe mają na tylnych kończynach. 

W Polsce do tej pory poznane były ledwie dwa gatunki jadowitych ssaków z rodziny ryjówkowatych: rzęsorek rzeczek oraz rzęsorek mniejszy. 

Polscy naukowcy odkryli jednak, że jadowita jest także pospolita w Polsce ryjówka aksamitna (Sorex araneus). To mały, ale bardzo żarłoczny ssak ważący od 5 do 15 gramów. Ryjówka w ciągu każdego dnia musi zjeść niemal tyle samo, ile waży, a jeśli nie zje niczego przez 10 godzin - umiera. 

Badania wykazały, że ślina ryjówki aksamitnej niszczy erytrocyty jej ofiar. To pozwala drobnej ryjówce upolować całkiem sporą dla niej zdobycz: małą żabę, młodą mysz, a także inne ryjówki.

Autorzy odkrycia nie wykluczają, że wytwarzanie jadu przez drobne ssaki może być znacznie bardziej rozpowszechnione, niż do tej pory przypuszczano

Podziel się  tym newsletterem ze swoimi znajomymi.

Podoba Ci się ten newsletter? Możesz zapisać się na wiele innych. Do wyboru m.in. Optymistyczny Michała Nogasia, zwierzęcy, opiniowy czy zdrowotny. Wybierz i trzymaj rękę na pulsie!
Zapisz się >>